Geneza

Uznaje się, że praojczyzną krzewu kawowca jest prowincja Kaffa w południowej Etiopii a jego owoce żuli tamtejsi nomadowie. Sam pomysł wytwarzania pobudzającego napoju z ziaren kawy też pochodzi z Afryki. Nie później niż w XV wieku, kawa przypadła do gustu Arabom. Już wtedy zwłaszcza Jemen opierał się na jej uprawie i handlu.

Przeskok do Europy

Podróżnicy przemierzający kraje Orientu zainteresowali się kawą w XVI wieku. W 1582 roku, pewien lekarz z Augsburga po swojej podróży na Bliski Wschód opisał efekty jej działania. Z kolei kupcy weneccy wyczuli w kawie doskonały interes i zaczęli sprowadzać ją na Stary Kontynent z początkiem XVII wieku. Już w 1647 roku otwarto w Wenecji słynną kawiarnię „Cafe Florian”. Potem powstały następne: w Londynie w 1652 roku, następnie w Marsylii w 1671 roku, w 1673 roku w Bremie, w 1677 roku w Hamburgu i w 1683 roku w Wiedniu. Od tamtej pory kawiarnie stają się miejscem spotkań artystów i uczonych.

Kradzież pomysłu

U Arabów i Turków produkcja kawy była tajemnicą zastrzeżoną dla państwa. Jednak przedsiębiorczy i przebiegli Holendrzy idąc drogą przekupstwa, przemycili sadzonki krzewów kawowca do Niderlandów i tam zaczęli ich uprawę w szklarniach. Na przełomie XVII wieku przenieśli ją do swoich kolonii, np., na Sri Lance i w Surinamie. Ich wzorem zrobła to też Portugalia w Brazylii, a także Anglia na Jamajce oraz Hiszpania, między innymi w Gwatemali, Meksyku, Kolumbii i Portoryko.

Na początku kawa w Europie była towarem luksusowym. W Niemczech czarny napar rozpowszechnił się wraz z początkiem industrializacji, stając się substytutem jedzenia dla szerszych grup społecznych: biedni ludzie maczali chleb w zupie z kawy ratując się w ten sposób przed głodem i wycieńczeniem.

Naprzód kawo

Obecnie kawa jest napojem ogólnoświatowym. Jej ziarna uprawiane są w ponad 70 krajach. Tradycyjne kawiarnie zostały zastąpione w dużej części przez nowoczesne, nastawione na szybką obsługę. W Europie kawa jest standardem, zarówno w domu, jak i w pracy. Np. Niemcy wypijają jej średnio 162 litry na osobę w ciągu roku (wynik za 2015 rok).

Jeśli nawet nadal dominuje kawa filtrowana, rośnie także popyt na tzw. kawę w kapsułkach oraz ziarna organiczne i te uprawiane zgodnie z regułami fair-trade. Generalnie goście pierwszych kawiarni Europy byliby zaskoczeni, jak zmienił się ich ulubiony napój do obecnych czasów. Mleko, lody, ajerkoniak, a nawet masło – to tylko początek listy dodatków, jakie wpłynęły na ewolucję serwowania kawy w ciągu wieków.